کاربرد یک ماده رنگزای نفتالیمیدی نورتاب در رنگرزی الیاف پشم در فرش دستباف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده فرش، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز

2 گروه پژوهشی مواد رنگزای آلی، موسسه پژوهشی علوم و فناوری رنگ و پوشش، تهران قطب علمی رنگ موسسه پژوهشی علوم و فناوری رنگ، تهران

AMNC.2016.5.17.7

چکیده

در مطالعه حاضر کاربرد یک ماده نورتاب دررنگرزی الیاف پشم به عنوان پرمصر فترین لیف مصرفی در تولید فرش دستباف مورد بررسی قرار گرفته است.در این راستا از 4_آمینو_N_متوکسی پروپیل- 8،1 -نفتالیمید به عنوان یک ماده رنگزای نورتاب استفاده شده و تاثیر پارامترهای مختلف از قبیل دما، زمان،pH، حمام و غلظت ماده رنگزا بر نتایج رنگرزی الیاف پشم بررسی شده است. در این آزمون ها معیار انتخاب شرایط بهینه رنگرزی، دستیابی به قدرت رنگی و نورتابی مطلوب الیاف رنگرزی شده بود که به صورت بصری و دستگاهی انجام شد. نتایج بررسی ها نشان داد که زمان، دما و غلظت بهینه ماده رنگزا جهت حصول به بالاترین شدت نورتابی به ترتیب عبارتند از 60 دقیقه، دمای جوش و1%. ضمن اینکه شدت نورتابی الیاف رنگرزی شده مستقل از pH حمام بود. در ادامه به منظور امکان بکارگیری الیاف رنگرزی شده جهت تولید فرش، خواص ثباتی از قبیل ثبات شستشویی، ثبات نوری و ثبات سایشی مطابق استانداردهای بین المللی و شدت نورتابی از طریق اسپکترولومینسانس ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که کالاهای رنگرزی شده از ثبات شستشویی نسبتاً خوب، ثبات نوری خوب و ثبات سایشی عالی برخوردار است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


1-     آذرپاد، حسن و حشمتی رضوی، فضل الله. فرشنامه ایران، انتشارات موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. 1372: 10
2-     دریایی،نازیلا. زیبایی­شناسی در فرش دستباف ایران، نشریه عملمی پژوهشی گلجام.1385: 25
3-     Kasiri,M.B.,Safapour,S.20013.Natural dyes and antimicrobial for textile.In: Green materials for Energy,produets and pepolhition, Lichtfous,E.M.,Schwarzbauer,J.,Robert,P.,New York: Springer,229-286
4-     شاهپروری، محمد رضا. بررسی ضریب نفوذ رنگزاهای طبیعی به منظور شناسایی روش صحیح رنگرزی رنگ­های ترکیبی در فرش. پایان نامه ارشد مواد اولیه و رنگرزی، دانشگاه هنر اسامی تبریز. 1394: 25.
5-     مرادیان، سیامک. اصول علم وتکنولوژی رنگ، انتشارات دانشگاه صنعتی امیر کبیر. 1364: 237-239.
6-      آر.ام کریستی. شیمی رنگ، ترجمه فرحناز نورمحمدیان. انتشارات پژوهشگاه صنایع رنگ.1385: 25
7-   قرنجیگ، کمال الدین. سنتز تعدادی ماده رنگزای دیسپرس بر پایه کربوکسییک نفتالیمید و بررسی خواص رنگرزی آنها بر روی الیاف پلی استر، پروژه پژوهشکده صنایع رنگ. 1387: 1
8-     Colour index,3rd Edition(2nd Revision), vol.6,7,SDC pub., 1982, pp.7267,8239.
9-     Colour index,3rd Edition, SDC pub., 1971.
10-   جان، شر. بحرینی،ذ. رنگینه های شیمی آلی و خواص کاربردی، انتشارات جهاد دانشگاهی امیر کبیر.1382: 54-71 و 97-121.
11- D.M. Nunn, The dyeing of synthetic- polymer and acetate fibrs, The dyes company publications trust., Amazon. Co. uk.1979:411-415.
12- K. Wojcicchowski, structure property relationships in azo disperse dyes derivatives of naphtalimid, Dyes and pigment, vol 33, no 2.1997:149-165.
13-  قرنجیگ، کمال الدین. بررسی انحلال مواد رنگزای دیسپرس نفتالیمیدی در حضور مواد دیسپرس کننده. پروژهشگاه علوم و فناوری رنگ.1388: 6.
14- K. Wojcicchowski, Spectrophtpmetric characteristics of N,N-dilkylamino-3-and-4-phenylazonphthalimides, dye and pigments,vol 9.1988:401-417.
15-  شکی، هانیه. سنتز مواد رنگزای جدید بر پایه نفتالیمید و بررسی خواص ضد میکروبی آنها، پایان نامه ارشد مهندسی صنایع رنگ، پژوهشگاه علوم و فناوری رنگ.1389: 3.
16- Gharanjig K, Sadeghi-Kiakhani M, Investigation of Dissolution of an AzoNaphthalimide Disperse Dye Containing Carboxylic Acid  Group in the presence of Anionic and Nonionic Dispersing Agents, JCST,4. 2011:133-142.
17- Kosravi A, Moradian S, Gharanjig K, AfsharTaromi F, Synthesis and spectroscopic studies of some naphthalimid based disperse azo dyestuffs for the dyeing of polyester fibres, Dyes and pigment 69.2006:79-92.
18- HosseinNejad M, Khosravi A, Gharanjig K, Moradian S, Synthesis of some Monoazo Acid Dyes Based on Naphthalimides, Asian Journal of Chemistry,21.2009:4812-4820.
19- Grabchev I, Chovelon J, Qian X, A, Acopolymer of 4-N,N-dimethylaminoethylene-N-ally1-1,8-naphthalimid with methyl methacrylate as a selective fluorescent chemosensor in homogeneous systems for  metal cations, Journal of Photochemistry and Photobiology  Chemistry,158.2003:37-4327.
20- Chovelon J, Grabchev I, A novel fluorescent sensor for metal cations and protons based of bis-1,8-naphthdlimide, SpectrochimicaActa, part A,67.2007: 87-91.
21-  خسروی، علیرضا.سنتز و کاربرد خواص مواد رنگزای جدید دیسپرس بر پایه نفتالیمید. پایان نامه دکترا مهندسی رنگ، دانشکده مهندسی پلیمر، دانشگاه صنعتی امیر کبیر.1384: 7-12.
22- Y. C. Chao, S.M.Lin, Carboxy-substituted monoazo dyes for wool-polyester blends. Dyes Pigments, 44. 2000: 209-218
23- T. Konstantinova, A. Spirieva, T. Petkova, The synthesis, properties application of some 1,8-naphthalimide dyes. Dyes Pigments, 45.2000: 125-129.
24-  صادقی کیاخانی، موسی.قرنجیگ، کمال الدین.آرامی، مختار. محمودی، نیاز محمد.مختاری، جواد، رنگرزی الیاف پشم با مواد رنگزای مونوآزویدیسپرس جدید برپایه نفتالیمید شام بوتریک اسید.نشریه عمی پژوهشی علوم و فناوری رنگ، 3.1388: 10.
25- Y.C.Chao,S. M. Lin, Dyeing of wool-polyester blends with carboxylanthraquinonoid disperse dyes. Dyes Pigments,37.1998: 357-371.
26-  دهقانی،م. تعیین ثبات رنگ کالای نساجی روشهای استاندارد ISO 105 ، مرکز نشر دانشگاه صنعتی امیزر کبیر، 1382: 135-137، 199-226.
27. M. Dodangeh, K. Gharanjig, M. Arami. “Synthesis, characterization and phoptophysical properties of dendrimers modified with 1,8-naphthalimide derivatives as novel fluorescent pH sensors”. IEEE Sensors J. 14. 2014: 2889-2896.
28- M. Dodangeh, K. Gharanjig, M. Arami. “A novel Ag+cation sensor based on polyamidoaminedendrimer modified with 1,8-naphthalimide derivatives“. Spectrochim. Acta A, 154. 2016: 207-214.